Дэлхийн улс орнуудад бага оврын усан цахилгаан станц (жижиг усан цахилгаан станц гэж нэрлэдэг) нь хүчин чадлын хүрээний тодорхой тодорхойлолт, зааг ялгаагүй байдаг. Нэг улсад, өөр өөр цаг үед ч стандарт нь ижил биш байдаг. Ерөнхийдөө бага оврын усан цахилгаан станцыг суурилуулсан хүчин чадлаар нь бичил, жижиг, жижиг гэсэн гурван ангилалд хувааж болно. Зарим улс орнууд ганцхан зэрэгтэй, зарим улсыг хоёр ангид хуваасан нь тэс өөр байдаг. Манай улсын одоо мөрдөж буй журмын дагуу 25000 кВт-аас доош суурилагдсан хүчин чадалтайг жижиг усан цахилгаан станц гэж нэрлэдэг; 25000 кВт-аас багагүй, 250000 кВт-аас бага суурилагдсан хүчин чадалтай нь дунд оврын усан цахилгаан станц; 250,000 кВт-аас дээш суурилагдсан хүчин чадалтай нь том хэмжээний усан цахилгаан станцууд юм.
Бага оврын усан цахилгаан станцын технологи Усан дахь кинетик энергийг эрчим хүчний бусад хэлбэрт хувиргах технологи нь тогтсон үйл явц бөгөөд олон зууны турш үр ашигтайгаар цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэхэд ашигладаг. Иймээс олон оронд, ялангуяа Африк, Ази, Өмнөд Америкийн зарим буурай хөгжилтэй орнуудад эрчим хүч үйлдвэрлэх гол хэрэгслийн нэг болжээ. Энэхүү технологи нь бага хэмжээгээр эхэлж, генераторын ойролцоох хэд хэдэн орон нутагт үйлчилдэг байсан боловч мэдлэг өргөжин тэлж, их хэмжээний эрчим хүч үйлдвэрлэх, хол зайд дамжуулах боломжийг олгосон. Том хэмжээний усан цахилгаан үүсгүүрүүд нь усны урсгалыг зохицуулах тусгай далан барих шаардлагатай асар том усан сангуудыг ашигладаг бөгөөд энэ зорилгоор ихэвчлэн их хэмжээний газар ашиглах шаардлагатай болдог. Үүний үр дүнд ийм бүтээн байгуулалтууд байгаль орчин, экосистемд үзүүлэх нөлөөллийн талаар санаа зовоосон асуудал улам бүр нэмэгдсээр байна. Эдгээр санаа зоволт нь дамжуулах өндөр өртөгтэй зэрэгцэн бага оврын усан цахилгаан станц үйлдвэрлэх сонирхлыг эргүүлэн татсан. Эхэндээ, энэ технологийг хөгжүүлэх эхний үе шатанд цахилгаан эрчим хүч үйлдвэрлэх нь түүний гол зорилго биш байв. Гидравлик хүчийг голчлон ус шахах (гэрийн ус хангамж, усалгааны аль алинд нь), үр тариа нунтаглах, үйлдвэрлэлийн үйл ажиллагаанд механик ажиллагаа зэрэг зориулалтын ажлыг гүйцэтгэхэд ашигладаг.
Томоохон хэмжээний төвлөрсөн усан цахилгаан станцууд нь экосистемийн тэнцвэрт байдлыг алдагдуулж, өндөр өртөгтэй, байгаль орчинд сөрөг нөлөө үзүүлдэг нь батлагдсан. Туршлагаас харахад тэдгээр нь дамжуулалтын өндөр өртөг, үүнээс үүдэн цахилгаан эрчим хүчний өндөр хэрэглээний эцсийн эх үүсвэр болдог. Үүнээс гадна Зүүн Африкт ийм тоног төхөөрөмжийг тогтвортой, тогтвортой дэмжих гол мөрөн бараг байдаггүй, гэхдээ бага оврын эрчим хүч үйлдвэрлэхэд ашиглаж болох жижиг голууд байдаг. Эдгээр нөөцийг үр ашигтай ашиглаж, тархай бутархай хөдөөгийн айл өрхийг цахилгаан эрчим хүчээр хангах ёстой. Гол мөрнөөс гадна усны нөөцөөс цахилгаан эрчим хүч авах өөр арга бий. Жишээлбэл, далайн усны дулааны эрчим хүч, далайн түрлэгийн энерги, долгионы энерги, тэр ч байтугай газрын гүний дулааны энерги нь бүгд усанд суурилсан эрчим хүчний эх үүсвэрүүд юм. Газрын гүний дулааны эрчим хүч, усан цахилгаан станцаас бусад устай холбоотой бусад бүх эрчим хүчний эх үүсвэрийг ашиглах нь дэлхийн цахилгаан хангамжийн системд мэдэгдэхүйц нөлөө үзүүлээгүй. Усан цахилгаан станц хүртэл эрчим хүч үйлдвэрлэх хамгийн эртний технологийн нэг бөгөөд өнөөдөр өргөн цар хүрээтэй хөгжиж, дэлхийн нийт цахилгаан эрчим хүчний үйлдвэрлэлийн дөнгөж 3 орчим хувийг эзэлдэг. Усан цахилгаан станцын эрчим хүчний эх үүсвэр болох чадавхи Африкт Зүүн Европоос өндөр, Хойд Америкийнхтай харьцуулахад өндөр байдаг. Гэвч харамсалтай нь Африк тив нь ашиглагдаагүй усан цахилгаан станцын нөөцөөрөө дэлхийд тэргүүлдэг ч олон мянган оршин суугчид цахилгаан эрчим хүчээ авч чадахгүй хэвээр байна. Усан цахилгаан станцыг ашиглах зарчим нь усан сан дахь усанд агуулагдах боломжит энергийг механик ажилд чөлөөт уналтын кинетик энерги болгон хувиргах явдал юм. Энэ нь усыг хадгалах төхөөрөмж нь энерги хувиргах цэгээс (генератор гэх мэт) дээш байх ёстой гэсэн үг юм. Усны чөлөөт урсгалын хэмжээ, чиглэлийг голчлон ус дамжуулах хоолойн тусламжтайгаар хянадаг бөгөөд энэ нь усны урсгалыг хувиргах процесс явагдаж байгаа газар руу чиглүүлж, улмаар цахилгаан үүсгэдэг. 1
Жижиг усан цахилгаан станцын үүрэг, ач холбогдол Эрчим хүчний салбар нь үндэсний эдийн засгийн тэргүүлэх салбар юм. Өнөөдөр манай улсад эрчим хүчний асуудал бас тулгамдсан асуудал болоод байна. Хөдөө тосгоныг цахилгаанжуулах нь хөдөө аж ахуйн шинэчлэлийн чухал хэсэг бөгөөд улсын жижиг усан цахилгаан станцууд нь хөдөө тосгоныг цахилгаан эрчим хүчээр хангах сайн эх үүсвэр юм. Олон жилийн турш улс орон нутгийн дэмжлэгтэйгээр төрөл бүрийн хүчийг дайчлан, усны менежмент, эрчим хүч үйлдвэрлэх ажлыг нягт уялдуулж, жижиг хэмжээний усан цахилгаан станцын үйлдвэрлэл эрчимтэй хөгжиж байна. манай улсын жижиг усан цахилгаан станцын нөөц нэлээд их. Улсаас зохион байгуулж буй хөдөө орон нутгийн усан цахилгаан станцын нөөцийн (I0MW≤нэг станцын суурилагдсан хүчин чадал≤50МВт) судалгаагаар улсын хэмжээнд хөдөөгийн усан цахилгааны нөөцийн ашиглах боломжтой хэмжээ 128 сая кВт, үүнээс бага оврын усан цахилгаан эрчим хүчний нөөцийн (I0МВт-аас дээш) ашиглах боломжтой хэмжээг авч үзсэн. Голын болон 0.5МВт≤ нэг станцын суурилагдсан хүчин чадал
Шуудангийн цаг: 2022 оны 9-р сарын 15
