Nola banatzen dira zentral elektriko handiak, ertainak eta txikiak? Uneko arauen arabera, 25000 kW baino gutxiagoko potentzia instalatua dutenak txiki gisa sailkatzen dira; ertainak, 25000 eta 250000 kW arteko potentzia instalatua dutenak; eta handiak, 250000 kW baino gehiagoko potentzia instalatua dutenak.
Zein da energia hidroelektrikoaren sorkuntzaren oinarrizko printzipioa?
Energia hidroelektrikoaren sorkuntza energia hidraulikoa (ur-buru batekin) erabiltzea da makineria hidraulikoaren (ur-turbina) biraketa bultzatzeko, uraren energia energia mekaniko bihurtuz. Beste makineria mota bat (sorgailua) ur-turbinara konektatzen bada elektrizitatea sortzeko biraka doan heinean, orduan energia mekanikoa energia elektriko bihurtzen da. Energia hidroelektrikoaren sorkuntza, nolabait esateko, uraren energia potentziala energia mekaniko eta gero energia elektriko bihurtzeko prozesua da.
Zeintzuk dira baliabide hidraulikoen garapen metodoak eta zentral hidroelektrikoen oinarrizko motak?
Baliabide hidraulikoen garapen-metodoak tantaka kontzentratuaren arabera hautatzen dira, eta hiru metodo nagusi daude gutxi gorabehera: presa mota, desbideratze mota eta mota mistoa. Baina hiru garapen-metodo hauek ibai-sekzioaren baldintza natural jakin batzuei ere aplikatu behar zaizkie. Garapen-metodo desberdinen arabera eraikitako zentral hidroelektrikoek gune-diseinu eta eraikinen konposizio guztiz desberdinak dituzte, beraz, hiru mota nagusitan banatzen dira: presa mota, desbideratze mota eta mota mistoa.
Zein estandar erabiltzen dira uraren kontserbazioko eta zentral hidroelektrikoko proiektuak eta dagokien nekazaritza, industria eta etxebizitza eraikinak sailkatzeko?
Ur Baliabideen eta Energia Elektrikoaren Ministerio ohiak emandako uraren kontserbazio eta energia hidroelektrikoko gune proiektuen sailkapen eta diseinu estandarrak, SDJ12-78, zorrotz bete behar dira, eta sailkapena proiektuaren tamainan oinarritu behar da (urtegiaren bolumen osoa, zentralaren instalatutako potentzia).
5. Zer dira emaria, isurketa osoa eta urteko batez besteko emaria?
Emaria ibai batetik (edo egitura hidrauliko batetik) denbora-unitate batean igarotzen den ur-bolumena da, metro kubo segundokotan adierazita; isurketa osoa ibai-sekzioaren zeharkako ur-emari osoaren batura da urte hidrologiko batean, 10⁴ m³ edo 10⁴ m³ gisa adierazita; urteko batez besteko emaria ibai-sekzioaren batez besteko urteko emaria da, dauden serie hidrologikoetan oinarrituta kalkulatua.
6. Zeintzuk dira eskala txikiko zentral hidroelektrikoen proiektuen osagai nagusiak?
Batez ere lau zati nagusi ditu: ura atxikitzeko egiturak (presak), uholdeen isurketa egiturak (isurketa-hodiak edo ateak), ura desbideratzeko egiturak (ura desbideratzeko kanalak edo tunelak, gainezkatze-putzuak barne) eta zentral elektrikoen eraikinak (isats-uraren kanalak eta indartze-estazioak barne).
7. Zer da isurketa-zentral hidroelektrikoa? Zeintzuk dira bere ezaugarriak?
Erregulazio-urtegirik gabeko zentral hidroelektriko bati isurketa motako zentral hidroelektriko deritzo. Zentral hidroelektriko mota hau instalatutako ahalmenagatik hautatzen da, ibaiaren urteko batez besteko emaria eta lortutako ur-maila posiblea kontuan hartuta. Ezin du urte osoan ahalmen osoan funtzionatu, % 80ko berme-tasarekin. Oro har, 180 egun inguruz bakarrik iristen da funtzionamendu normalera; Sasoi lehorrean, energia-sorkuntza nabarmen jaisten da, % 50etik behera, batzuetan elektrizitatea sortzeko gai ere ez da. Ibaiaren emari naturalak mugatzen du, eta uholde-sasoian ur asko uzten da.
8. Zer da irteera? Nola kalkulatu zentral hidroelektriko baten irteera eta nola kalkulatu bere energia-sorkuntza?
Zentral hidroelektriko batean, sorgailu hidroelektriko batek sortutako energia elektrikoari irteera deritzo, eta ibai bateko ur-emari zati jakin baten irteerak, berriz, zati horretako baliabide hidroelektrikoak adierazten ditu. Ur-emari horren irteera denbora-unitateko ur-energia da.
N=9.81 QH
Formulan, Q emaria da (m3/S); H ur-maila (m); N zentral hidroelektrikoaren irteera (W); sorgailu hidroelektriko baten eraginkortasun-koefizientea.
Zentral hidroelektriko txikien ekoizpenaren gutxi gorabeherako formula hau da:
N=(6．0～8．0)QH
Urteko energia sortzeko formula hau da:
E=N· F
Formulan, N batez besteko irteera da; T urteko erabilera orduak.
9. Zer da irteera bermatua? Zein da bere helburua?
Zentral hidroelektriko batek funtzionamendu-aldi luze batean sor dezakeen batez besteko ekoizpenari, diseinu-berme-tasari dagokionari, zentral hidroelektrikoko ekoizpen bermatua deritzo. Zentral hidroelektrikoen ekoizpen bermatua adierazle garrantzitsua da, eta oinarri garrantzitsua da zentral hidroelektrikoen instalatutako potentzia zehazteko plangintza- eta diseinu-fasean.
10. Zein da instalatutako ahalmenaren urteko erabilera-ordu kopurua?
Urtebeteko epean multzo hidroelektriko baten batez besteko karga osoko funtzionamendu-denbora. Zentral hidroelektrikoen onura ekonomikoak neurtzeko adierazle garrantzitsua da, eta zentral hidroelektriko txikien urteko erabilera-orduak 3000 ordu baino gehiagora iritsi behar dira.
11. Zer dira eguneroko erregulazioa, asteroko erregulazioa, urteko erregulazioa eta urte anitzeko erregulazioa?
Eguneroko erregulazioak isurketaren birbanaketa egiten du egun eta gau batean, 24 orduko erregulazio-ziklo batekin. Asteko erregulazioa: Erregulazio-zikloa astebetekoa da (7 egun). Urteko erregulazioa: Urtebeteko isurketaren birbanaketa. Uholde-sasoian ura uzten denean, uholde-sasoian biltegiratutako soberako uraren zati bat bakarrik erregulatu daiteke, eta horri urteko erregulazio osatugabea (edo urtaroetako erregulazioa) deritzo; Urtean zehar sartzen den ura guztiz birbanatu dezakeen isurketaren erregulazioari, ura utzi beharrik gabe, uraren erabileraren beharren arabera, urteko erregulazioa deritzo. Urte anitzeko erregulazioa: Urtegiaren bolumena nahikoa handia denean, soberako ura urte askotan biltegiratu daiteke urtegian, eta gero soberako ura erabil daiteke defizita konpentsatzeko. Urteko erregulazioari, hainbat urte lehorretan bakarrik erabiltzen denari, urte anitzeko erregulazioa deritzo.
12. Zein da ibai baten jaitsiera eta malda?
Erabilitako ibai-zatiaren bi zeharkako sekzioen ur-azaleraren arteko kota-diferentziari jaitsiera deritzo; ibai-iturburuaren eta estuarioaren bi zeharkako sekzioen ur-azaleraren arteko kota-diferentziari jaitsiera osoa deritzo. Unitateko luzerako jaitsierari malda deritzo.
13. Zein da prezipitazioa, prezipitazioen iraupena, prezipitazioen intentsitatea, prezipitazio-eremua, euri-jasa erdigunea?
Prezipitazioa denbora-tarte jakin batean puntu edo eremu jakin batean erortzen den ur kopuru osoa da, milimetrotan adierazita. Prezipitazioen iraupenak prezipitazioen iraupenari egiten dio erreferentzia. Prezipitazioen intentsitateak azalera unitateko prezipitazio kopuruari egiten dio erreferentzia, orduko milimetrotan adierazita. Prezipitazioen azalerak prezipitazioek estalitako azalera horizontala adierazten du, km2-tan adierazita. Euri-jasa erdiguneak euri-jasa kontzentratzen den eremu txiki bati egiten dio erreferentzia.
14. Zein da zentral hidroelektrikoen diseinu-berme-tasa? Urteko berme-tasa?
Zentral hidroelektriko baten diseinu-berme-tasak urte askotan zehar funtzionamendu-ordu normalen kopuruaren eta funtzionamendu-ordu guztien arteko ehunekoa adierazten du; urteko berme-tasak energia sortzeko lan normalaren urteen ehunekoa adierazten du funtzionamendu-urte guztien aldean.
Zein da diseinu-lanen koaderno bat prestatzearen helburua?
Zentral hidroelektriko txikien diseinu-lanen liburua prestatzearen helburua oinarrizko eraikuntza-proiektua zehaztea eta aurretiazko diseinu-dokumentuak prestatzeko oinarri gisa balio izatea da. Oinarrizko eraikuntza-prozeduretako bat da, eta baita agintari eskudunek makroerregulazioa egiteko duten bitartekoetako bat ere.
Zein da diseinu-lanen liburuxkaren eduki nagusia?
Diseinu-lanen liburuxkaren eduki nagusiak zortzi alderdi ditu:
Arro hidrografikoen plangintzaren eta bideragarritasun-azterketaren txostenaren edukia barne hartu beharko luke. Aurretiazko diseinuarekin koherentea da, ikerketa-arazoaren sakontasunean dauden desberdintasunekin soilik.
Arro hidrografikoan eraikuntza-eremuen baldintza geologiko eta hidrogeologikoak aztertu eta deskribatuz, 1/500000 (1/200000 edo 1/100000) mapa-bilduma bat egin daiteke, esplorazio geologikoko lan txiki batekin soilik. Argitu baldintza geologikoak, oinarri-arrokaren sakonera eskuragarria, ibaiertzeko estaldura-geruzaren sakonera eta izendatutako diseinu-eskemaren eremuko arazo geologiko nagusiak.
Datu hidrologikoak bildu, aztertu eta kalkulatu, eta parametro hidrologiko nagusiak hautatu.
Neurketa lana. Eraikuntza-eremuaren 1/50000 eta 1/10000 mapa topografikoak bildu; eraikuntza-guneko fabrika-eremuaren 1/1000tik 1/500era bitarteko mapa topografikoak.
Kalkulu hidrologikoak eta isurketa-erregulaziokoak egitea. Ur-maila eta -buru desberdinen hautaketa eta kalkulua; Epe laburreko eta luzeko elektrizitate- eta energia-balantzeen kalkuluak; Instalatutako potentziaren, unitate-ereduaren eta kableatu elektriko nagusiaren aurretiazko hautaketa.
Egitura hidrauliko motak eta hub diseinuak alderatu eta hautatu, eta kalkulu hidraulikoak, estrukturalak eta egonkortasuna egin, baita ingeniaritza kantitateen kalkuluak ere.
Ingeniaritza eraikuntzaren ebaluazio ekonomikoaren analisia, beharraren eta arrazionaltasun ekonomikoaren ebaluazioaren erakustaldia.
Ingurumen-inpaktuaren ebaluazioa, ingeniaritza-inbertsioen kalkulua eta proiektuaren ingeniaritza-ezarpen plana.
17. Zer da ingeniaritza inbertsioaren estimazioa? Ingeniaritza inbertsioaren estimazioa eta ingeniaritza aurreikuspena?
Ingeniaritza-aurrekontua proiektu baterako beharrezkoak diren eraikuntza-funts guztiak diru-forman prestatzen dituen dokumentu tekniko eta ekonomikoa da. Aurretiazko diseinuaren aurretiazko diseinu-dokumentuaren osagai garrantzitsua da eta arrazionaltasun ekonomikoa ebaluatzeko oinarri nagusia. Onartutako aurrekontu osoa estatuak oinarrizko eraikuntza-inbertsioaren adierazle garrantzitsu gisa aitortzen du, eta oinarrizko eraikuntza-planak eta lizitazio-diseinuak prestatzeko oinarria ere bada. Ingeniaritza-inbertsioaren estimazioa bideragarritasun-azterketa fasean egindako inbertsio-kopurua da. Ingeniaritza-aurrekontua eraikuntza-fasean egindako inbertsio-kopurua da.
Zergatik prestatu behar dugu eraikuntza-erakundearen diseinua?
Eraikuntza-erakundearen diseinua ingeniaritza-aurrekontuak prestatzeko oinarri nagusietako bat da. Oinarrizko zeregina unitateko prezioak kalkulatzea da hainbat baldintzatan oinarrituta, hala nola zehaztutako eraikuntza-metodoa, garraio-distantzia eta eraikuntza-plana, eta unitateko ingeniaritza-aurrekontu taula bat osatzea.
19. Zein da eraikuntza-erakundearen diseinuaren eduki nagusia?
Eraikuntza-antolamenduaren diseinuaren eduki nagusia eraikuntzaren diseinu orokorra, eraikuntzaren aurrerapena, eraikuntzaren desbideratzea, interzepzio-plana, kanpoko garraioa, eraikuntza-materialen iturriak, eraikuntza-plana eta eraikuntza-metodoak, etab. dira.
Zenbat diseinu-etapa daude egungo uraren kontserbazioko eta energia hidroelektrikoko oinarrizko eraikuntza-proiektuetan?
Ur Baliabideen Ministerioaren eskakizunen arabera, honako hauek egin behar dira: arro hidrografikoen plangintza; proiektuaren proposamena; bideragarritasun azterketa; aurretiazko diseinua; lizitazio diseinua; sei etapa, eraikuntza-marrazkiaren diseinua barne.
21. Zeintzuk dira zentral hidroelektrikoen adierazle ekonomiko nagusiak?
Kilowatt-unitateko inbertsioa instalatutako potentziaren kilowatt bakoitzeko behar den inbertsioa da.
Unitateko elektrizitate-inbertsioak elektrizitate-kilowatt-orduko behar den inbertsioa adierazten du.
Elektrizitatearen kostua elektrizitate kilowatt-orduko ordaintzen den tasa da.
Instalatutako potentziaren urteko erabilera orduak zentral hidroelektrikoen ekipamenduen erabilera-mailaren neurria dira.
Elektrizitatearen prezioa sare elektrikoari saltzen zaion kilowatt-orduko prezioa da.
Nola kalkulatu zentral hidroelektrikoen adierazle ekonomiko nagusiak?
Zentral hidroelektrikoen adierazle ekonomiko nagusiak formula hau erabiliz kalkulatzen dira:
Kilowatt-unitateko inbertsioa = zentral hidroelektrikoen eraikuntzan egindako inbertsio osoa / zentral hidroelektrikoen instalatutako potentzia osoa
Unitateko elektrizitate inbertsioa = zentral hidroelektrikoen eraikuntzan egindako inbertsio osoa / zentral hidroelektrikoen urteko batez besteko energia sorkuntza
Instalatutako ahalmenaren urteko erabilera orduak = urteko batez besteko potentzia-sorkuntza / instalatutako ahalmen osoa
Argitaratze data: 2024ko ekainaren 24a
